İlimizde gölden kalkan tozun bizlere kötü etkisinin olup, olmadığı ile ilgili hemşehriler olarak kuşku içindeyiz. Önümüzdeki koskoca soru işaretini kaldırmak zorundayız. Yazımda hava kirliliği sorununun detaylarına gireceğim.
Bu konuyu daha önce başkaca yazılarımda dillendirmiştim. İlgilenenlere linklerini bırakıyorum
https://www.bomba15.com/mimar-selim-kutlu-yazdi-kuruyan-burdur-golu-cevresel-tehlikenin-farkindaligi
https://www.bomba15.com/selim-kutlu-yazdi-kimse-anlamiyor-bende-soylem-degistirecegim-doga-her-turlu
PM2.5 denen ve hücre zarından geçebilecek küçüklükte olan toz zerrelerinin göl yatağından beslendiği malum. Peki soluduğumuz havada bu maddeden ne kadar var ve sağlığımızı nasıl etkileyecek?
PM 2.5 değeri Dünya Sağlık Örgütü’ne göre yıllık ortalama 5 ug/m3 olmalıdır. Bu karar 2021 de alınmıştır.
Hava Kalitesi Değerlendirme Ve Yönetimi Yönetmeliği’ne göre PM10 ile ilgili sınır değerler tabloda gösterilmiştir. Fakat PM2.5 ile ilgili ne ÇŞB sitesinde (https://sim.csb.gov.tr/Services/AirQuality) ne de mevzuatta ulusal sınır değerini bulamadım.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 2021 yılından sonra; PM 2.5 değeri günlük ortalama 15 ug/m3, yıllık ise ortalama 5 ug/m3 değerlerinin altında olmalıdır.
https://sim.csb.gov.tr/Services/AirQuality adresinden ÇŞB’ye ait hava izleme istasyonlarından gelen sonuçları görebilirsiniz. Bu istasyonun ölçümlerine göre PM2.5 değeri yıllık olarak değerlendirildiğinde 07.05.2023-07.05.2024 tarihleri arasında ölçüm yapılabilen 334 gün ortalaması 16,54 ug/m3 değeri bulunmaktadır. Bu değer DSÖ’nün önerdiği değerin 3 katından fazladır. PM2.5 üzerine yerleşmiş olması muhtemel kimyasal ve kanserojen ağır metallerin varlığını da unutmamak gerek sevgili okur. Bu hali ile bile kabul edilemez, acil müdahale edilmesi gereken bir konu olduğu ortaya çıkıyor. Deprem de öyle ama adım atılmıyor, hatırlatmış olayım. Deprem, hava, su derken apokaliptik bir şehirde yaşıyoruz diyebilirim.
Şu ana kadar ÇŞB ölçüm istasyonu ölçümlerinin doğru olduğunu kabul ederek değerlendirdik. Ama kamu kurumlarına sizler ne kadar güveniyorsanız ben de o kadar güveniyorum. Fazlası yok. Dolayısı ile şahsi olarak amatör bir ölçüm cihazı ile çeşitli noktalardan ölçüm yaptım. Cihazı solunum yaptığımız kotta çalıştırmaya özen gösterdim. Lokasyon ve ölçüm değerlerini aşağıdaki görsellerden takip edebilirsiniz. (Ölçümler anlık olarak yapılmıştır. Günlük ortalamalar değildir.)
ÇŞB ölçüm istasyonu verileri ile karşılaştıralım.
Yaptığım ölçümlerde PM 2.5 değerinin hep sınırın çok üzerinde çıktığını fark etmişsinizdir. ÇŞB ölçüm istasyonu değerleri ile aradaki farkın birçok sebebi olabilir. Ölçüm yapılan noktanın yüksekliği çok önemli. 9m. yükseklikte yapılan ölçüm ile 1.5m. yükseklikteki ölçüm aynı çıkmıyor. ÇŞB ölçüm istasyonu nerede bilmiyorum bu arada yanlış anlaşılmasın. Çatı terasına koyulmuş olabilir örneğin. Ondan dolayı yazdım. Veya cihazlardaki kalibrasyon bozukluğu olabilir, lokasyona göre farklılık gösterebilir. Benim ölçüm yaptığım cihazda da hata olabilir. Veya başkaca bilmediğimiz, tahmin bile edemeyeceğimiz, aklımızın alamayacağı sebepler olabilir…
Trafik yoğunluğunun çok olduğu Gazi Caddesi gibi alanlarda CO2 miktarı sınır değerin üzerinde görünüyor. O bölgede bulunan mesken sakinleri ve dükkan işletmecileri de sağlıksız koşullarda. CO2 salınımını kontrol altına almak veya azaltmak adına yapılabilecek çok iş var ama o konuya girmeyeceğim, yazı çok uzayacak sevgili okur.
Sonuç olarak bağımsız kuruluşlardan rapor alınmalı, sorunun kaynağı tespit edilerek ivedi bertaraf edilmeli. 10 yıl sonra “vay akciğer kanseri vakaları neden artış gösterdi” diye düşünmeyelim.
Sağlıkla kalın…
mail: [email protected]
