Plantar Fasiit Nedir?
Topuk ağrısının en sık görülen nedenlerinden biri olan plantar fasiit, genellikle topuk dikeni ile karıştırılmaktadır. Ancak plantar fasiit ve topuk dikeni birbirinden farklı iki durumdur.
Plantar fasya adı verilen yapı, topuk kemiğini ayak parmaklarına bağlayan düz doku şerididir. Plantar fasya kısaca ayağın tabanındaki kasları saran bir bağ doku yapısıdır.
Plantar fasya, ayak tabanı boyunca önden arkaya doğru ilerleyerek topuğa yapışır. Ayak kavisini destekleyen bu yapı, aynı zamanda yürümeye yardımcı olur.
Plantar fasiit ise en sık görülen ortopedik şikayetlerden biridir. Sıklıkla topuk dikeni ile karıştırılan plantar fasiit, askerlerde ve sporcularda yaygın olarak görülmektedir.
Plantar fasya, günlük hayatta sıkça yıpranmaya ve aşınmaya maruz kalır. Yapı gereği şok emici görevi gören plantar fasya, aynı zamanda ayağın kavisini destekler.
Ayak tabanını saran bağ doku şeridi, ayağın fazla basınca maruz kalması nedeniyle yırtılabilir veya zarar görebilir. Buna bağlı olarak plantar fasyada oluşan iltihap topuk ağrısına ve topuk sertliğine yol açar.
Enflamasyon olarak değerlendirilen bu durum mikropsuz iltihaplanma olarak nitelendirilir.
Plantar Fasiit Neden Olur?
Plantar fasiit, birçok nedene bağlı olarak meydana gelebilir. Obeziteden yanlış ayakkabı kullanıma kadar pek çok nedene bağlı olarak plantar fasiit gelişebilir.
Plantar fasiit tek taraflı olarak görülebileceği gibi her iki ayakta da meydana gelebilir. Genellikle orta yaş grubundaki bireylerde görülen plantar fasiit, atletlerde, askerlerde ve uzun süre ayakta duran kişilerde rastlanılan bir rahatsızlıktır.
Aşırı kilolu kişilerde plantar fasiit oluşma riski daha yüksektir. Aşırı kilo nedeniyle plantar fasya ligamanlarında (bağlarında) meydana gelen basınç artar. Artan basınç nedeniyle plantar fasiit oluşma riski de artar.
Özellikle hamileliğin son dönemlerinde sıklıkla plantar fasiit sorunu ile karşılaşılır.
Plantar Fasiit Risk Faktörleri
- Uzun süre ayağa yük bindiren sporlarla uğraşma
- Uzun süre sert zeminde koşma
- Çıplak ayakla yürüme veya koşma
- Ayağa uygun olmayan ayakkabı veya terlik kullanımı
- Obezite
- Ayak kavisinin çok yüksek olması
- Düz tabanlılık
- Ayağın içe basması
- Aşil tentonunun kısa ve gergin olması
Plantar Fasiit Belirtileri Nelerdir?
Plantar fasiit, topuk ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir. Genellikle sabahları yataktan kalkarken veya oturdukları yerden kalkarken ağrıya neden olur ve yürümeye başladıktan sonra yavaş yavaş ağrıda azalma görülür.
Plantar fasiit ağrısı her geçen gün kendini daha çok hissettirebilir. Özellikle merdiven çıkma veya uzun süre ayakta kalma durumunda ağrı daha da şiddetlenir.
Plantar fasiit probleminde ağrının yanı sıra topukta sertlik hissedilir.
Keskin bir ağrıya neden olan plantar fasiit, ayrıca ayağın altından topuğa doğru uzanan yanma ve sızı hissine de neden olabilir.
Ağrı genellikle aktivite sırasında kendini hissettirmez. Ancak kişi dinlenmek için durduktan hemen sonra ağrıyı hissetmeye başlar.
Plantar Fasiit Tedavisi
Plantar fasiit tedavisinde öncelikle konservatif (koruyu) tedavi yöntemleri tercih edilir.
Evde yapılabilecek egzersizleri barındıran bu koruyucu tedavi, önerilen germe egzersizleri ile ağrının azalmasında fayda sağlar.
Koruyucu tedavi sırasında hastanın yalın ayak yürümekten kaçınması ve uzun süren aktivitelerde bulunmaması önerilir.
Uzun süren plantar fasiit tedavisinde ağrıyı dindirmek için ilaç tedavisi uygulanabilir.
İlaç tedavisinin yanı sıra ESWT (Extracorporeal Wave Therapy) ve vücut dışına uygulanan şok dalga tedavisi uygulanabilir. Ayrıca gece alçıları, gece atelleri ve fizik tedavi uygulamaları tedavi sürecinin olumlu sonuçlanmasına katkı sağlar.
FZT. OSMAN ACIKARA SİZLERE ŞİFALI GÜNLER DİLER…
