Pandemi süreci ile birlikte her ne kadar yaygınlaşan aşılama çalışmalarıyla salgın süreci, normalleşiyor gibi gözükse de; pandeminin asıl olumsuz etkileri, ekonomik sıkıntılar giderek gün yüzüne çıkıyor.

Dünyada başta enerji fiyatları olmak üzere tedarik’te sıkıntılar baş gösterirken, Türkiye’de ise; enflasyon, özellikle de gıda enflasyonu en yakıcı sorun olmaya devam ediyor.

Ülkemizde gıda enflasyonu deyince, fiyatı en fazla artan temel gıda ürünleri arasında yumurta geliyor. Sürekli fiyat artışları süren yumurta sektörü hakkında saha çalışması yapan Burdur Yeni Gün Gazetesi yumurta satıcıları ile görüştü.

“Yumurta sektöründe parayı aracı kazanıyor”

Yumurtacı Yasin Öner; “Bucak Seydiköy Alkaya köyünde tavukçuluk yapıyorum. 70 bin tane tavuğum var. Akdeniz’in bütün pazarlarına yumurta veriyorum. Bu sektörde parayı aracı kazanıyor. Üreticiyi kimse görmüyor. Dolar olmuş 9 lira. Şu yumurtanın yerinde maliyeti 27 lira. Biz yerinde 27 Tl’ye veremiyoruz. Adam alıyor, burada 30-35 liraya satıyor. Parayı aracı kazanıyor. Üreticinin yanında şu an da kimse yok. Üretici kendi halinde nasıl yetişebilirim, nasıl kavrulabilirim bunu düşünüyor.” dedi.

“Yumurta fiyatları aracıda yüksek”

Öner: “Maliyetimiz, giderlerimiz şu anki dolar üzerinden yem maliyetim çuvalı 300 lira. Bu fiyat Türkiye standartlarının üstünde. Onlarında denetlenmesi lazım. Dolar kurunun yerinde sabitlenmesi lazım. ‘Yumurta fiyatları yüksek’ diye haberler yapılıyor. Yumurta fiyatları aracıda yüksek. Normalde giderlerimize göre yumurtanın fiyatı 45 lira olması lazım. Ama oradan kıs, buradan kısma, halk ile buluşturmak kolay değil. Bu dengelerin oluşturulması lazım. Çiçek yağı olmuş 90-100 lira niye bu böyle olmuş diyen yok. Ama yumurta 2 dakika oynadı mı televizyonlarda manşet manşet haber yapılıyor. Gelsinler çiftliğimize baksınlar ondan sonra görelim. Domates, biber olmuş 10 lira yerinde var 2 lira alan satan yok. Çiçek yağı olmuş 90-100 lira niye bu böyle olmuş diyen yok. Buraların acilen denetlenmesi lazım. Aracıların kontrol altına alınması lazım.” ifadelerini kullandı.

“Üretici arka plana atılmamalı”

Yumurta üreticisi Öner, şunları söyledi: “Vatandaş bize şunu; ‘300 lira ile pazara geldim, yumurta alacak param kalmadı’ diyor. Vatandaşa 15-20 liralık yumurta parasını bulmak o kadar zor geliyor. 300 lira ile pazara gelen vatandaş ne aldığını bilemeden para bitiyor. İçerideki maliyetlerin artışından kaynaklı, 5 liralık domates 8 lira, patatese 3 lira derlerse bu buraya varır. Üretici kazanıyor mu? Kazanmıyor! Diyorum ya hep aracılar kazanıyor. Onların denetlenmesi lazım, kar hacmi incelenmesi lazım. Biz yumurtayı şurada 20 liraya veriyorsak halkımıza yardımcı olmak için veriyoruz. Normalde bu fiyatın 24-25 lira olması lazım. Ben yumurtayı tüketmek zorundayım. Çünkü karşılığında yem almak zorundayım. Yem, buğday, mısır alamazsam sıkıntı yaşarım. Devletimizin de üreticiye destek vermesi lazım. Üretici arka plana atılmaması lazım. Üretmezsek bu yumurta yarın 40-45 lira olacak. Sıkıntı büyük. Şu an olması gereken fiyat normal. 15 liraya fasulye satılıyor, bizce yumurtanın tanesi 1 lira olmuş bu çok kötü bir rakam değil.”

Muhammet Fatih Başcı